چند روند متفاوت باعث شد که کتابهای مرجع در دوران جدید کمرنگ و بعضاً منسوخ شوند.

یکی از روندها امکان دسترسی به نسخه دیجیتالی آنها بود. وقتی می‌توانید کل واژه‌نامه دهخدا را در یک فلش مموری داشته باشید، چرا باید پنجاه جلد آن را به صورت کاغذی در کتابخانه نگه دارید؟ خصوصاً اینکه اکثر ما استفاده‌ی مکرر از آن نداریم و با یک جستجوی ساده می‌توانیم به آنچه می‌خواهیم دست پیدا کنیم.

تدوین سرویس‌های اختصاصی آنلاین (در قالب وب‌سایت و اپلیکیشن) روند دیگری بود که توسعه‌ی نسخه‌های چاپی کتابهای مرجع را کند یا متوقف کرد. بسیاری از واژه‌نامه‌ها و دائره‌المعارف‌ها و سایر کتابهای مرجع تخصصی، اکنون اپلیکیشن‌های اختصاصی و سایت اختصاصی دارند و اطلاعات آنها را می‌توان به شکلی سازمان‌یافته در موبایل یا لپ‌تاپ در اختیار داشت.

شکل‌گیری و توسعه‌ی ویکی‌ها و فوروم‌ها سومین روندی بود که توسعه‌ و نشر کتابهای مرجع را کند کرد. شاید بهتر باشد بگوییم Web 2.0 روندی را شکل داد که دیگر ارائه‌ی اطلاعات به شکل سنتی رونق گذشته را نداشت (در متمم در مورد وب 2 و ویکی‌ها صحبت شده است).

چهارمین روند هم گسترش نقش موتورهای جستجو در زندگی روزمره ما و نیز فضای دانشگاهی بود. موتورهای جستجو تمام وب را به عنوان یک دائره‌المعارف در نظر می‌گیرند و بر اساس کلیدواژه‌هایی که ما به آن‌ها می‌دهیم، مرتبط‌ترین مقاله‌ها و آدرس‌ها در فضای مجازی را به ما معرفی می‌کنند.